Otępienie alkoholowe – czym jest, jakie ma objawy i jak je leczyć?

Alkoholizm jest przewlekłą chorobą, która nieleczona może prowadzić nawet do śmierci osoby uzależnionej. Choć początkowo alkoholik ma złudne poczucie kontroli nad ilością wypijanego alkoholu, to jednak wraz z rozwojem kolejnych faz uzależnienia pojawiają się problemy natury fizycznej, psychicznej i społecznej. Długotrwałe nadużywanie alkoholu powoduje uszkodzenie układu nerwowego i kory mózgowej, a konsekwencją zmian jest otępienie alkoholowe. Czym jest demencja alkoholowa, jakie są jej objawy oraz jak można leczyć otępienie od alkoholu?

Czym jest otępienie alkoholowe?

Otępienie alkoholowe to postępujące lub przewlekłe zaburzenie współwystępujące z uzależnieniem od alkoholu; zazwyczaj pojawia się po 60. roku życia, ale może dotyczyć także młodszych osób. Definicja otępienia alkoholowego wymienia upośledzenie wyższych funkcji korowych: pamięci, myślenia, orientacji, uczenia się, mowy, a także zaburzenia motywacji oraz zachowań społecznych. Demencja alkoholowa może być mylona z chorobą Alzheimera, jednak podstawową różnicą jest co najmniej częściowa odwracalność skutków. Zaburzenie funkcji poznawczych sprawia, że alkoholik stopniowo przestaje rozumieć, co się wokół niego dzieje. Długotrwałe ciągi alkoholowe obniżają sprawność umysłową – z czasem alkoholik nie jest w stanie zaspokajać nawet podstawowych potrzeb.

Nadal nie każdy zdaje sobie sprawę z tego, że odpowiednio wcześnie wykryte otępienie w chorobie alkoholowej może być skutecznie leczone – w przypadku zaobserwowania jakichkolwiek niepokojących objawów warto skorzystać z pomocy profesjonalistów, by jak najszybciej wdrożyć leczenie. Otępienie poalkoholowe zagraża przede wszystkim mężczyznom spożywającym tygodniowo co najmniej 50 jednostek alkoholu (jedna jednostka alkoholu to 10 g / 12,5 ml czystego alkoholu etylowego) oraz kobietom regularnie spożywającym ponad 35 jednostek alkoholu tygodniowo. Innym określeniem otępienia alkoholowego jest „wtórny analfabetyzm”.

Odstawienie alkoholu przez osobę długotrwale nadużywającą etanolu może prowadzić do wystąpienia tzw. białej gorączki. Sprawdź, jakie ma objawy i jak radzić sobie z delirium tremens

Jakie są przyczyny demencji alkoholowej?

Alkohol etylowy wpływa na cały organizm: zarówno na narządy wewnętrzne, jak i ośrodkowy układ nerwowy. Wysoka toksyczność etanolu powoduje zanikanie kory mózgowej (istoty szarej), wskutek czego pojawia się zespół otępienny. Kora mózgowa odpowiada za pamięć, procesy poznawcze, kontrolę impulsów, funkcje emocjonalne i intelektualne. Jakiekolwiek uszkodzenia w tym obszarze powodują występowanie poważnych objawów neuropsychologicznych. Warto podkreślić, że zagrożeniem jest nie tylko wysoka toksyczność etanolu, ale również inne czynniki związane z notorycznym stanem nietrzeźwości wpływające na zanik kory mózgowej. Nadużywanie alkoholu może wiązać się z powstawaniem urazów głowy oraz krwawieniem. Ponadto alkoholicy często cierpią na niedobory substancji odżywczych, minerałów i witamin, które także mogą mieć wpływ na korę mózgową. Nałożenie kilku czynników zwiększa ryzyko wystąpienia otępienia alkoholowego.

Alkoholik funkcjonuje w świecie iluzji i zaprzeczeń, okłamywanie siebie i bliskich jest sposobem na radzenie sobie z pogarszającą się sytuacją. Zobacz, jak rozpoznać manipulacje alkoholika

Objawy otępienia alkoholowego

Według Międzynarodowej Statystycznej Klasyfikacji Chorób i Problemów Zdrowotnych ICD-10 zespół otępienny obejmuje szereg objawów wywołanych chorobą mózgu. Początkowo u osób dotkniętych otępieniem alkoholowym pojawiają się zaburzenia pamięci, zwłaszcza krótkotrwałej. Chory ma problemy z zapamiętywaniem nowych informacji, nie może przypomnieć sobie niedawnych wydarzeń, występują zaburzenia procesów związanych z planowaniem, liczeniem, myśleniem i rozumieniem przekazywanych treści. Pojawiają się stany apatyczne i zobojętnienie, a wraz z rozwojem choroby alkoholik nie radzi sobie nawet z codziennymi sytuacjami i zapomina o najprostszych czynnościach.

Uszkodzenie przedniej części kory mózgowia (płatów czołowych) powoduje charakterystyczne dla choroby alkoholowej zmiany osobowości: impulsywność, drażliwość, stany euforyczne, odhamowanie, niekontrolowane wybuchy złości czy niedostosowanie się do norm lub infantylizm.

Jak wygląda leczenie otępienia alkoholowego?

Leczenie otępienia alkoholowego poprzedzić należy szczegółową diagnozą. Otępienie alkoholowe daje objawy podobne do choroby Alzheimera, dlatego w procesie diagnostycznym konieczne jest nie tylko badanie obrazowe (tomografia komputerowa, rezonans magnetyczny), ale również badanie psychiatryczne. Choć mózg ma dosyć ograniczone zdolności do regeneracji, wdrożenie leczenia na wczesnym etapie oraz przede wszystkim utrzymywanie abstynencji może prowadzić do częściowej odbudowy uszkodzonych obszarów. Pierwotne leczenie alkoholowe obejmuje podawanie witamin (szczególnie z grupy B), minerałów oraz nasyconych kwasów tłuszczowych. Aby leczenie przyniosło najlepsze efekty, warto łączyć je także z psychoterapią.

Terapia alkoholizmu w ośrodku leczenia uzależnień

Kompleksowa terapia otępienia alkoholowego to przede wszystkim dążenie do utrzymana abstynencji. Praca z osobami dotkniętymi zespołem otępienia alkoholowego polega również na stymulowaniu pracy mózgu za pomocą ćwiczeń intelektualnych. Ze względu na stan pacjentów ośrodek leczenia uzależnień jest najlepszym rozwiązaniem – dzięki temu chorzy mający trudności z codziennym funkcjonowaniem otrzymują profesjonalną opiekę. Jednocześnie w ośrodku pracuje się z doświadczonymi terapeutami, dzięki czemu pacjenci otrzymują kompleksową pomoc oraz wsparcie na każdym etapie leczenia.

W ośrodku terapii uzależnień OD-Nowa do każdego z pacjentów podchodzimy indywidualnie. Wspólnie pracujemy nad nauką życia w trzeźwości, zapewniamy szerokie wsparcie w powrocie do społeczeństwa i samodzielnym radzeniu sobie z wyzwaniami, bez konieczności ucieczki w używki. W naszym prywatnym ośrodku leczenia alkoholizmu zlokalizowanym pod Warszawą zapewniamy komfortową, rodzinną atmosferę przepełnioną zrozumieniem i szacunkiem oraz pełną dyskrecję.