Strona główna » Blog » Leczenie uzależnień » Przyczyny uzależnień

Przyczyny uzależnień

Uzależnienie od alkoholu, narkotyków czy leków nie jest objawem słabej woli. To złożona choroba wymagająca specjalistycznego leczenia; jeśli szukasz odpowiedzi na pytanie o przyczyny uzależnień, poczytaj.

Jak wynika z Globalnego Raportu o Stanie Picia Alkoholu i Zdrowia za rok 2018 około 2,3 miliarda ludzi jest obecnie uzależnionych od alkoholu*, a 30 mln od narkotyków bądź cierpi na zaburzenia przez nie spowodowane.** To pokazuje, jak ogromną siłę mają substancje psychoaktywne i zarazem rodzi pytanie: jakie są przyczyny uzależnień?

Młody mężczyzna z problemami i tendencją do uzależnień

Dlaczego sięgamy po używki?

W naszym ośrodku terapii uzależnień OD-NOWA wiemy, że nikt dobrowolnie nie wybiera uzależnienia. Jak również nie jest to kwestia słabej woli. Owszem, są czynniki sprzyjające jego powstawaniu, ale nie ma wśród nich słabej woli. Nasi pacjenci tłumaczą swoje branie i picie na wiele sposobów. Wymieniają przyczyny swojego uzależnienia takie, jak:

  • przewlekły stres,
  • niska samoocena,
  • chęć zaimponowania otoczeniu,
  • trudne dzieciństwo,
  • problemy w związku/pracy,
  • depresja,
  • brak wsparcia najbliższych,
  • patologiczne środowisko, w którym dorastali,
  • pijący rodzice.

Nie wszystkie osoby używające substancji psychoaktywnych uzależniają się, jednak nigdy nie wiadomo czy skończy się na: „tylko chcę spróbować” czy na: „już nie umiem żyć bez ćpania”. Również bez powyższych przyczyn można się uzależnić.

O możliwościach zapobiegania chorobie przeczytasz tutaj.

 

Przyczyny uzależnień

Przyczyny uzależnień mogą być bardzo różne. Wśród czynników naukowych najczęściej wymienia się:

  • Medyczne – uzależnienie może być efektem tego, w jaki sposób substancje psychoaktywne oddziałują na ludzki organizm. Mogą wywoływać euforię, pobudzenie, a w momencie zaprzestania picia lub zejścia narkotyku, ból, fatalne samopoczucie i dół psychiczny, który trzeba „wyciszyć” poprzez ponowną ucieczkę w haj. Udowodniono także silne działanie w mózgu na tzw. ośrodek nagrody.
  • Genetyczne – geny wymieniane są często jako przyczyna uzależnień i choć nie jest powiedziane, że dziecko alkoholika również rozwinie w sobie uzależnienie, to znajduje się ono w grupie ryzyka. Alkoholizm czy narkomania w kolejnym pokoleniu może być wynikiem połączenia czynników środowiskowych i genów.
Dziewczyna z tendencją do uzależnień
  • Socjologiczne – uzależnienia są postrzegane przez socjologów jako przejaw tego, jak zmienia się świat i nasze tempo życia. Szukając sposobu na szybkie odstresowanie, ludzie sięgają po używki i leki.
  • Psychiatryczne – uzależnienie może również narodzić się w efekcie zaburzeń psychicznych. Wówczas jest ono swoistym mechanizmem obronnym pozwalającym poczuć ulgę i zapomnieć. Jednocześnie używki mogą obudzić uśpione choroby psychiczne. Coraz częściej obserwuje się aktywizację schizofrenii. Osoby te mają tzw. podwójną diagnozę i potrzebują specyficznego leczenia.
  • Pedagogiczne – za jedno ze źródeł uzależnienia uznawane są czynniki środowiskowe. Nałóg może być wynikiem nieprawidłowego procesu socjalizacji. Wychowanie w dysfunkcyjnej rodzinie sprzyja rozwojowi uzależnień.
  • Hormonalne – niektórzy badacze doszukują się związku pomiędzy używkami a hormonem szczęścia – dopaminą. Chemia zawarta w substancjach zwiększa jej ilość. Z czasem jednak do osiągnięcia stanu euforii, odstresowania, potrzeba coraz większych ilości, co powoduje coraz głębsze wyniszczenie organizmu. To tak zwane zwiększenie tolerancji. Uzależnieni sięgają po coraz większe dawki, co wiąże się nieraz z ogromnymi kosztami finansowymi i sprowadza ich w rezultacie na drogę przestępczą. Więzienia zapełnione są w ponad 30% osobami uzależnionymi. ***

Przyczyny i skutki uzależnień wśród młodzieży

Uzależnienie wśród ludzi młodych często zaczyna się już w okresie dojrzewania, młodzieńczego buntu. Sięganie po narkotyki i alkohol wynika oczywiście z chęci poczucia się ważnym, zaimponowania rówieśnikom czy z trudności w radzeniu sobie z burzą hormonalną. Także bywa sposobem na ucieczkę z toksycznego czy patologicznego domu. I choć uzależnić się można w każdym wieku, to im wcześniej zacznie się brać, tym większe prawdopodobieństwo głębokiej destrukcji. Stąd bardzo intensywne i rozbudowane kampanie społeczne przestrzegają nastolatki przed pierwszą dawką oraz wyjaśniają jakie są przyczyny uzależnień.

 

Destrukcja w tym wieku oznacza, iż oprócz typowych skutków uzależnienia, następują także zaburzenia rozwojowe mające potężne konsekwencje.

 
Dziewczyna z zaburzeniami rozwojowymi, emocjonalnymi

Konsekwencje uzależnień

  • Na poziomie mózgu – wieloletnie lub trwałe problemy z koncentracją i pamięcią, które mogą powodować później trudności również w życiu zawodowym. Zmniejsza się skuteczność funkcjonowania na co dzień, dążenia do satysfakcji, budowania swojej przestrzeni, kształcenia. To powoduje ogromne frustracje i chęć ucieczki od siebie ponownie w świat używek.
  • Skutki fizyczne – jak np. jąkanie się czy paraliże niektórych części ciała – to te najbardziej widoczne na pierwszy rzut oka konsekwencje. Pojawiają się także problemy z kośćmi, bezpłodność, artretyzm, wypadanie zębów czy wyniszczenie organizmu na każdym poziomie.
  • Emocjonalne, jak trudność w odczuwaniu współczucia, miłości, a nawet odczuwania krzywdy skutkują narażaniem się na pobicia, gwałty oraz stawanie się sprawcą przemocy.
  • Przyczyny uzależnień takie, jak zaburzenia społeczne wynikające z dorastania w rówieśniczym środowisku patologicznym skutkują w dorosłym życiu trudnościami przystosowawczymi, brakiem umiejętności załatwienia spraw osobistych, urzędowych, odnalezienia się w różnych grupach społecznych – również w środowisku szkolnym i w pracy.

Terapia tak głęboko zranionych osób nie kończy się w ośrodku leczenia uzależnień. Często trafiają oni na wieloletnie psychoterapie. Osoby te potrzebują uleczyć traumy i głębokie zranienia, aby odnaleźć siebie, odzyskać możliwość pełnego przeżywania rzeczywistości i odnalezienia prawdziwych relacji w swoim życiu, czyli relacji bezpiecznych i nieopartych na lęku.

W poszukiwaniu swojej tożsamości

Tak o uzależnieniu pisze w książce „Krótko mówiąc” psycholog Wojciech Eichelberger: 

„Uzależnienie staje się dla nas zastępczą tożsamością, która uwalnia nas od konieczności poszukiwania naszej tożsamości prawdziwej.”

Osoba uzależniona wyciąga rękę po pomoc do ośrodka terapii uzależnień

Wielu podopiecznych naszego ośrodka terapii uzależnień OD-NOWA boryka się z poszukiwaniem swojej tożsamości. Uzależnienie sprawia, że nie widzą dla siebie szansy, tracą wiarę we własne możliwości, mają negatywny obraz siebie. Opowiadają, jak szukali drogi ucieczki od problemów. Błądząc odkrywali ciemną stronę życia, taką, której wcale nie chcieli znać. Doświadczali wstrząsających sytuacji przemocy, trafiali do świata przestępczego. Krzywdzili i byli krzywdzeni.

Jeśli problem uzależnienia dotyczy Ciebie, uświadom sobie, że masz dwie drogi – jedna prowadzi prosto w dół, druga w kierunku leczenia. Czasem potrzebujemy unaocznić naszym pacjentom, że nie ma trzeciej drogi, takiej, w której powiesz sobie: „Wysiadam! Chcę innego życia! To – pomiędzy narkotykami a leczeniami już mi się znudziło”. W takich momentach nie ufaj swojej głowie, tylko sięgnij po pomoc wykwalifikowanego specjalisty z ośrodka leczenia uzależnień.

W naszym ośrodku pomagamy osobom z chorobą alkoholową, narkomanią i lekomanią. Uczymy jak radzić sobie z chęcią picia i brania. Jeśli potrzebujesz pomocy, czujesz się samotny oraz zagubiony i nie wiesz, od czego zacząć zdrowienie, zadzwoń pod nr tel. 503 90 90 93. Służymy naszym doświadczeniem i wsparciem. Tutaj przeczytasz opinie osób, którym dotychczas pomogliśmy.

* https://apps.who.int/iris/bitstream/handle/10665/274603/9789241565639-eng.pdf

** https://pulsmedycyny.pl/raport-onz-30-mln-ludzi-uzaleznionych-od-narkotykow-885497

***https://sw.gov.pl/aktualnosc/Oddzialywania-wobec-wiezniow-z-problemem-alkoholowym

Jeśli potrzebujesz pomocy, skontaktuj się z nami: